Perfekcjonizm – brzmi jak cecha pozytywna, prawda? W końcu kto nie chciałby być najlepszy? Jednak za tą pozornie atrakcyjną maską kryje się coś, co może nas paraliżować i blokować przed działaniem. Czekanie na idealny moment, odkładanie decyzji, wieczne poprawianie projektów – brzmi znajomo? W tym wpisie dowiesz się, czym jest perfekcjonizm, jak wpływa na nasze życie oraz jak możesz go pokonać.
Na końcu wpisu znajdziesz również zaproszenie do kursu, który pomoże Ci działać skuteczniej i bardziej produktywnie. Nie zwlekaj! Zapisz się już teraz. 😊
Czym jest perfekcjonizm?
Perfekcjonizm to nie to samo, co dążenie do bycia najlepszym. Jak zauważa Brené Brown, perfekcjonizm to przekonanie, że jeśli będziemy działać idealnie, unikniemy bólu, osądów i wstydu. Problem w tym, że perfekcjonizm rzadko prowadzi do zadowolenia. To ciężar, który nas blokuje i sprawia, że zamiast działać – tkwimy w miejscu.
Perfekcjonizm w codziennym życiu
Wyobraź sobie taką scenę: dziecko w lodziarni nie potrafi wybrać smaku lodów. Każda decyzja wydaje się ostateczna, każda oznacza stratę innej możliwości. Gdy jego siostra już cieszy się swoim wyborem, on płacze z bezradności. Dla perfekcjonisty każda decyzja jest jak wybór tych lodów – ostateczna i pełna ryzyka, przez co w końcu… nie wybiera niczego.
Dlaczego perfekcjonizm to przeszkoda?
1. Paraliż decyzyjny
Perfekcjonizm sprawia, że boimy się podjąć decyzję w obawie przed popełnieniem błędu. Myślimy: „A co, jeśli to nie będzie idealne?”, i zamiast działać, stoimy w miejscu.
2. Prokrastynacja jako mechanizm obronny
Czy wiesz, że perfekcjonizm i prokrastynacja często idą w parze? Bojąc się, że nasze działania nie spełnią wysokich oczekiwań, odkładamy je na później. W efekcie, zamiast realizować cele, jesteśmy coraz bardziej sfrustrowani.
3. Porzucanie projektów
Perfekcjoniści często zaczynają wiele projektów, ale niewiele z nich kończą. Dlaczego? Bo gdy coś nie wychodzi idealnie, tracą motywację i rzucają to w kąt.
Przykład z życia: idealny sernik
Jedna z moich znajomych uwielbia piec. Na jedno z przyjęć postanowiła przygotować swój popisowy sernik. Pieczenie trwało całą noc – każdy kolejny sernik lądował w koszu, bo nie spełniał jej oczekiwań. W końcu na przyjęciu… nie było żadnego deseru. Dlaczego? Bo perfekcjonizm wygrał.
Podobne sytuacje zdarzają się nam wszystkim. Ile razy odrzuciłeś/aś swój projekt, bo nie wydawał się wystarczająco dobry? A ile z nich mogłoby przynieść Ci sukces, gdybyś zaakceptował/a, że „wystarczająco dobrze” jest lepsze niż „nigdy nie skończone”?
Jak rozpoznać perfekcjonizm w swoim życiu?
Perfekcjonizm można zauważyć na różnych etapach działania:
- Przed rozpoczęciem zadania – Boisz się, że efekt nie będzie doskonały, więc odkładasz start.
- W trakcie pracy – Porzucasz projekt, gdy nie spełnia Twoich wyśrubowanych standardów.
- Po zakończeniu – Skupiasz się wyłącznie na niedoskonałościach, ignorując całość wykonanej pracy.
Koniecznie zobacz ten film https://www.youtube.com/watch?v=Z9quKmSTW2o
Zasada „wystarczająco dobrze” – Twój ratunek przed perfekcjonizmem
Zamiast dążyć do 100% perfekcji, spróbuj osiągnąć 60-70%. Dlaczego to działa? Oto kilka powodów:
- Łatwiej zacząć – Wiesz, że nie musisz być idealny/a od razu.
- Kończysz więcej projektów – Zasada „wystarczająco dobrze” pozwala Ci domykać zadania, co buduje pewność siebie.
- Redukujesz stres – Nie ciąży na Tobie presja, by wszystko było perfekcyjne.
- Cieszysz się efektami – Twoje działania przynoszą realne korzyści, mimo że nie są idealne.
Jak wdrożyć zasadę „wystarczająco dobrze”?
1. Stawiaj małe kroki
Nie zaczynaj od wielkich projektów – skup się na drobnych zadaniach i wyznacz dla nich ograniczenia czasowe. Na przykład: „Poświęcę dwie godziny na napisanie tego artykułu i zaakceptuję jego obecny poziom”.
2. Działaj na rzecz odbiorców
Zastanów się, dla kogo tworzysz. Czy naprawdę musisz osiągnąć perfekcję, by Twoja praca była wartościowa? Pamiętaj, że często to, co dla Ciebie jest „tylko dobre”, dla innych będzie wystarczające, a nawet wyjątkowe.
3. Przyjmij konstruktywną krytykę
Zamiast unikać ocen, traktuj je jako wskazówki do rozwoju. Z czasem nauczysz się akceptować swoje niedoskonałości i widzieć w nich szansę na ulepszenie.
4. Wyznacz ramy czasowe
Nadaj sobie deadline’y, by nie tkwić w jednym projekcie w nieskończoność. Kiedy czas się skończy, uznaj zadanie za zakończone.
Co zyskasz, walcząc z perfekcjonizmem?
Pokonanie perfekcjonizmu to nie tylko ulga psychiczna, ale także:
- Więcej ukończonych projektów.
- Mniejsze obawy przed oceną.
- Lepsze zarządzanie czasem.
- Większą satysfakcję z życia.
Webinar: 21 taktyk na produktywność
Jeśli perfekcjonizm utrudnia Ci realizację celów, zapraszam Cię na mój kurs. Znajdziesz tam 21 sprawdzonych metod, które pomogą Ci działać efektywnie i osiągać więcej. Zapisz się tutaj.
Dowiesz się m.in.:
- Jak przestać odkładać zadania na później.
- Jak tworzyć realistyczne plany działania.
- Jak zarządzać sobą w czasie, by działać skuteczniej.
Posłuchaj podcastu o perfekcjonizmie
Na koniec zapraszam Cię do mojego podcastu „Perfekcjonizm Cię Blokuje?”. Poruszam tam praktyczne aspekty radzenia sobie z perfekcjonizmem i prokrastynacją. Posłuchaj, znajdź inspirację i zacznij działać już dziś!
Nie czekaj na idealny moment – czas zacząć działać teraz! 😊
Basia Lech, twórczyni unikatowych programów i narzędzi rozwoju osobistego, w tym metodologii “ZapnijPAS”, która stanowi fundament do działań i składa się z pewności siebie, asertywności i samodyscypliny. Autorka 5 książek.